Kazus administracyjny I

Opisywana materia przedstawia niecodzienną kwestię.
Ustawa o cudzoziemcach przewiduje
zażalenie na przedłużenie aresztu deportacyjnego.
W akcie tym nie ma jednak mowy
o odwołaniu, gdy zastosowano areszt deportacyjny.

Adwokat M.Przebindowski,
obrońca ........................

ZAŻALENIE

obrońcy na postanowienie z dnia .... Sądu Okręgowego w X
w przedmiocie pozostawienia bez rozpoznania.

I. Zaskarżam w/w judykat w całości.
II. Zarzut odwoławczy:

­ naruszenie prawa procedowania,mające istotny wpływ na treść orzeczenia,tj:

  1. art.430 par.1 kpk w zw. z art.106 ust.4 ustawy o cudzoziemcach
    polegające na
    uznaniu że,
    zażalenie na postanowienie
    w przedmiocie umieszczenia w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców
    jest niedopuszczalne z mocy ustawy;
  2. art.78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
    polegające na
    pozbawieniu skarżącego
    prawa do zaskarżania orzeczenia wydanego w pierwszej instancji
    pomimo
    braku stosownego wyjątku;
  3. art.41 ust.2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
    polegające na
    pozbawieniu skarżącego prawa odwołania do sądu
    w celu niezwłocznego ustalenia legalności tego pozbawienia
    pomimo
    pozbawienia wolności nie na podstawie wyroku sądowego;
  4. art.13 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka
    polegające na
    naruszeniu prawa skarżącego do skutecznego środka odwoławczego;
  5. art.441 par.1 kpk
    polegające na
    nieodroczeniu rozpoznania sprawy
    i nieprzekazaniu zagadnienia do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu
    dopuszczalności środka odwoławczego
    na postanowienie w przedmiocie umieszczenia
    w Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców
    pomimo że,
    przy rozpoznawaniu środka odwoławczego wyłoniło się zagadnienie prawne,
    wymagające zasadniczej wykładni ustawy –
    art.106 ust.4 ustawy o cudzoziemcach;
  6. art.3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym
    polegające na
    nieprzedstawieniu Trybunałowi Konstytucyjnemu pytania prawnego
    co do zgodności art.106 ust.4 ustawy o cudzoziemcach
    z art.78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
    pomimo że,
    od odpowiedzi na pytanie prawne
    zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem.

III. Wskazując na powyższy zarzut wnoszę o:

  1. uchylenie negowanego postanowienia i rozpoznanie sprawy ad meritum

    ewentualnie wnoszę o;
  2. uchylenie negowanego postanowienia
    i przekazanie sprawy poprzedniemu składowi Sądowi Okręgowemu;

IV. Ponadto wnoszę o:

  1. odroczenie rozpoznania sprawy i przekazanie Sądowi Najwyższemu
    zagadnienia dopuszczalności środka odwoławczego
    na postanowienie w przedmiocie umieszczenia
    w Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców
    albowiem
    przy rozpoznawaniu środka odwoławczego wyłoniło się zagadnienie prawne,
    wymagające zasadniczej wykładni ustawy – art.106 ust.4 ustawy o
    cudzoziemcach;

    ewentualnie wnoszę o:
  2. przedstawienie Trybunałowi Konstytucyjnemu pytania prawnego
    co do zgodności art.106 ust.4 ustawy o cudzoziemcach
    z art.78 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej
    albowiem
    od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie niniejszej sprawy;

UZASADNIENIE

Niniejsze odwołanie podlega – zgodnie z art.430 par.2 kpk ­
rozpoznaniu przez inny równorzędny skład Sądu Okręgowego w Krakowie.

Materia tegoż zażalenia obejmuje konstytucyjnie i konwencyjnie doniosłą
kwestię dopuszczalności odwołania od postanowienia o pozbawieniu
wolności.

Na podstawie art.106 ust.4 ustawy o cudzoziemcach
„ Na postanowienie,o którym mowa w ust.3
[ sądu rejonowego wydającego postanowienie o przedłużeniu okresu pobytu
cudzoziemca
w strzeżonym ośrodku lub areszcie – przyp.M.P. ]
przysługuje zażalenie do właściwego sądu okręgowego (...) „.

Organ II Instancji uznał,że owo odwołanie przysługuje
tylko na postanowieniu o przedłużeniu okresu pobytu cudzoziemca w strzeżonym
ośrodku.
Natomiast postanowienie umieszczające ( pierwotne ) cudzoziemca w takim
ośrodku
odwołania nie zna.

Powyższe jest oczywiście nieprawidłowe.

Wydając swe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy posłużył się wykładnią gramatyczną,
tracąc z pola widzenia lokalizację przepisu.

Tymczasem ust.4 art.106 omawianej ustawy nie może być rozumiany
autonomicznie,
lecz systemowo w kontekście całego art.106.
Tenże zaś traktuje nie tylko o przedłużaniu ale i umieszczaniu w strzeżonym
ośrodku.

W tym aspekcie wykładnia teleologiczna art.106 ust.4 prawa o cudzoziemcach
konstruuje odwołanie zarówno na prolongatę,
jak i samo umieszczenie w strzeżonym ośrodku.

Organ II Instancji jednolitości i koherentności systemu prawnego nie wziął pod uwagę.

W tym sensie wszelkie sądowe detencje ­
zastosowanie tymczasowego aresztowania,
umieszczenie na obserwacji w zakładzie leczniczym,
zastosowanie środków zabezpieczających,
zarządzenie wykonania kary pozbawienia wolności,
orzeczenie wyrokiem bezwzględnej kary pozbawienia wolności,
zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie świadka/biegłego/tłumacza/specjalisty,
areszt porządkowy wobec świadka/biegłego/tłumacza/specjalisty ­
zbudowane są na zasadzie dwuinstancyjności,a więc i prawa do odwołania.

Za taką interpretacją przemawia wreszcie ustawa zasadnicza.

Zgodnie z art.78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
„ Każda ze stron ma prawo
do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji.
Wyjątki od tej zasady oraz tryb zaskarżania określa ustawa „

W tym ujęciu
wystarczającą podstawą zaskarżenia jest art.78 ustawy zasadniczej ( zdanie
pierwsze ).
Natomiast wyjątku ­ wykluczającego odwołanie ­ ustawa o cudzoziemcach nie zna.

Stąd więc z milczenia ustawy o cudzoziemcach
( odnośnie rekursu na umieszczenie w strzeżonym ośrodku )
negatywnych konsekwencji zażaleniowych ­
anihilujących prawo do odwołania ­
dla skarżącego wyprowadzać nie można.

Powyższe wspiera art.41 ust.2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Każdy pozbawiony wolności nie na podstawie wyroku sądowego
ma prawo odwołania się do sądu
w celu niezwłocznego ustalenia legalności tego pozbawienia (...)

Nie ulega wątpliwości,że skarżący
został pozbawiony wolności nie wyrokiem,a postanowieniem.
Tym samym na w/w podstawie jest on uprawniony do instancyjnej kontroli swej
detencji ­ rozpoznania zażalenia.

Za prawem do odwołania przemawia Europejska Konwencja Praw Człowieka.

Wedle jej art.13
Każdy,czyje prawa i wolności zawarte w niniejszej Konwencji zostały naruszone,
ma prawo do skutecznego środka odwoławczego
do właściwego organu państwowego (...)

W tym ujęciu prawo i wolność zawartą w Konwencji kwestionowana detencja
narusza.

W rezultacie obowiązkiem Państwa Polskiego
jest zapewnienie odwołującemu skutecznego środka odwoławczego,
jak gwarantuje to opisywana konwencja.

Reasumując,nawet milczenie ustawy o cudzoziemcach,
odnośnie zażalenia na umieszczenie w strzeżonym ośrodku ­
przy wykluczeniu wykładni teleologicznej ­
dopuszczalności tegoż rekursu nie usuwa.
W takim wypadku ustawa o cudzoziemcach
jest niejako uzupełniania adekwatnymi regulacjami konstytucyjnymi,
jako też konwencyjnymi.

Zaprezentowana argumentacja oraz istniejące wątpliwości stanowią przesłankę
do skorzystania z instytucji bądź to zapytania prawnego do Sądu Najwyższego,
względnie pytania prawnego do Trybunału Konstytucyjnego.